Những điều cần biết về ôn thi vào lớp 10 môn Ngữ Văn

Trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm 2022 sắp tới, ngoài Toán thì Ngữ Văn cũng là một trong số các môn thi bắt buộc mà các học sinh cần lưu ý dành thời gian trong quá trình ôn thi. Trong bài viết này, HOCMAI sẽ chia sẻ đến các bạn những thông tin cần thiết để có thể hỗ trợ cho việc ôn thi vào lớp 10 môn Ngữ Văn của các bạn học sinh diễn ra một cách hiệu quả nhất.

1. Các nội dung trọng tâm ôn thi vào 10 môn văn

Đối với môn thi Ngữ Văn, đề thi thường tập trung vào những văn bản đã học trong chương trình lớp 9 của Bộ GD&ĐT. Vì vậy, trong quá trình ôn thi, các học sinh cần liệt kê, phân loại và tóm tắt các tác phẩm văn học thành hệ thống để tăng khả năng ghi nhớ kiến thức hơn.

Phần văn bản trong chương trình lớp 9 cần ôn trọng tâm bao gồm 22 tác phẩm thuộc 3 thể loại là: văn bản nhật dụng, văn bản trữ tình, văn bản tự sự. Ngoài ra, các bạn học sinh cũng nên chú trọng luyện ôn các tác phẩm thơ để phục vụ cho phần nghị luận văn học tốt hơn.

Các tác phẩm trọng tâm bao gồm có:

Tác phẩm Chuyện Người con gái Nam Xương – Nguyễn Dữ
Tác phẩm Chị em Thúy Kiều – Nguyễn Du
Tác phẩm Cảnh Ngày xuân – Nguyễn Du
Tác phẩm Kiều ở Lầu Ngưng Bích – Nguyễn Du
Tác phẩm Đồng Chí – Chính Hữu
Tác phẩm Bài thơ về Tiểu đội xe không kính – Phạm Tiến Duật
Tác phẩm Đoàn thuyền đánh cá – Huy Cận
Tác phẩm Mã Giám Sinh mua Kiều (Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du)
Tác phẩm Bếp lửa – Bằng Việt
Tác phẩm Ánh Trăng – Nguyễn Duy
Tác phẩm Làng – Kim Lân
Tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa – Nguyễn Thành Long
Tác phẩm Chiếc lược ngà – Nguyễn Quang Sáng
Tác phẩm Mùa xuân nho nhỏ – Thanh Hải
Tác phẩm Viếng lăng Bác – Viễn Phương
Tác phẩm Sang thu – Hữu Thỉnh
Tác phẩm Nói với con – Y Phương
Tác phẩm Bên quê – Nguyễn Minh Châu
Tác phẩm Những ngôi sao xa xôi – Lê Minh Khuê
Tác phẩm Hoàng Lê Nhất Thống Chí – Ngô Gia Văn Phái

2. Cấu trúc đề thi vào 10 môn Ngữ Văn

Đề thi môn Ngữ Văn bao gồm 2 phần chính, cụ thể:

Phần I: Đọc – Hiểu văn bản

Trong phần này, đề bài sẽ gồm một đoạn văn bản và yêu cầu học sinh đọc để trả lời cho các ý của câu hỏi bên dưới. Nội dung của bài đọc thường đa dạng về chủ đề kèm theo đó là các câu hỏi liên quan về Tiếng Việt và Tập làm văn.

Các câu hỏi về Tiếng Việt thường rất đơn giản và dễ dàng nhận ra trong bài đọc. Câu hỏi liên quan đến Tập làm văn thường là câu hỏi cuối. Để làm được phần này, học sinh cần có kiến thức về nhiều lĩnh vực khác nhau trong đời sống, đồng thời có thể vận dụng trải nghiệm cá nhân để giải thích hay chứng minh cho quan điểm của mình.

Phần II: Làm văn

Phần làm văn thường gồm 2 bài nhỏ là nghị luận xã hội và nghị luận văn học. Bài văn về nghị luận xã hội sẽ có cấu trúc cơ bản như câu hỏi liên hệ ở phần Đọc – hiểu. Tuy nhiên sẽ cần vận dụng nhiều kiến thức và kỹ năng làm văn cao hơn. Đây là phần bài giúp đánh giá năng lực nhìn nhận và khả năng lý luận của học sinh trước một vấn đề trong đời sống.

Nghị luận văn học là phần có giá trị điểm cao nhất trong tổng điểm bài thi. Yêu cầu của đề thường là phân tích hay nêu cảm nhận về một tác phẩm đã được học trong chương trình Ngữ Văn lớp 9. Vì vậy, các bạn học sinh nên lưu ý phân bổ thời gian làm bài hợp lý, sao cho thời gian làm bài phải tương xứng với giá trị điểm của câu hỏi mang lại trong bài thi của mình.

3. Kinh nghiệm ôn thi vào 10 môn Ngữ Văn

Nhiều học sinh cho rằng, Ngữ Văn là môn đòi hỏi nhiều năng khiếu và may mắn. Tuy nhiên, sự thật đã chứng minh, chỉ cần phương pháp ôn tập phù hợp, khả năng bứt phá điểm số môn Văn là không hề khó. Sau đây là những lời khuyên, kinh nghiệm từ cô Nguyễn Thị Thu Trang – giáo viên môn Ngữ văn tại Hệ thống Giáo dục HOCMAI gửi đến các bạn học sinh trong giai đoạn nước rút này

Không học vẹt, học tủ

Các bạn học sinh nên tuyệt đối tránh học vẹt văn mẫu hoặc học tủ một vài bài văn để chuẩn bị cho kỳ thi. Thay vào đó, các bạn học sinh nên dành thời gian đọc, tóm tắt và sử dụng sơ đồ tư duy để hệ thống hóa kiến thức tốt hơn. Chỉ khi ôn luyện kỹ, nắm chắc những đặc trưng về mỗi tác phẩm thì các bạn mới có thể phân tích bài sâu và đủ ý, cải thiện được điểm Văn của mình.

Dành thời gian rèn luyện để nâng cao kỹ năng viết và làm văn

Cũng theo cô Trang, với thời gian còn lại không nhiều, các bạn học sinh nên tích cực luyện tập kỹ năng làm văn theo các chuyên đề tổng ôn để tránh bỡ ngỡ trong lúc làm bài thi. Ngoài ra, các bạn học sinh cũng nên tìm hiểu và đọc nhiều hơn các dạng đề từ các năm gần nhất để cập nhật xu hướng ra đề, xu hướng chấm thi, tránh ôn nhiều mà hiệu quả lại không được như kỳ vọng.

4. Lộ trình ôn thi tuyển sinh vào lớp 10 môn ngữ Văn

Cô Đỗ Khánh Phượng – Giáo viên môn Ngữ văn thuộc Hệ thống Giáo dục HOCMAI, khối lượng kiến thức, nội dung trọng tâm ôn thi trong chương trình học kỳ II môn Ngữ văn 9 được tính giảm cho học sinh tới 39%. Trong đó, các phần nội dung không dạy, thực hiện chiếm khoảng 7%; Bên cạnh đó, các nội dung học sinh được khuyến khích tự đọc, tự tìm hiểu chiếm 24%; Nội dung tự học và làm bài tập có sự hướng dẫn của thầy cố chiếm khoảng 8%.

Nhìn chung nội dung điều chỉnh trên tổng số bài theo phân phối chương trình và được phẩn bổ trong các chuyên đề:

Văn bản nhật dụng
Văn học Việt Nam
Văn học nước ngoài
Tập làm văn
Tiếng Việt.

Tuy nhiên lượng kiến thức trọng tâm so với các năm trước được giảm không đáng kể. Do vây, để đạt được hiệu quả tốt nhất, các em học sinh cần xây dựng kế hoạch và lộ trình ôn thi môn Ngữ Văn một cách khoa học nhất.

Về lộ trình, ngay từ khoảng thời gian tháng 4, các em học sinh cần phải nhanh chóng hoàn thành toàn bộ kiến thức cơ bản của học kỳ hai cùng với các kỹ năng làm các dạng bài theo yêu cầu của chương trình Ngữ văn 9. Trong giai đoạn từ tháng 5, tháng 6, các em vẫn cần ôn lại toàn bộ kiến thức của cả 2 kỳ kết hợp với việc luyện các đề thi các năm để đánh giá mức độ kiến thức bản thân trong quá trình ôn. Đặc biệt trong giai đoạn một tháng trước khi kỳ thi vào lớp 10 diễn ra – đây là giai đoạn nước rút, các em học sinh học sinh cần tăng cường luyện đề theo cấu trúc của tỉnh thành mà mình đăng ký dự thi để trau dồi kỹ năng, kinh nghiệm làm bài thi cũng như nắm được cấu trúc đề thi một cách tốt nhất cho bản thân.

5. Sách ôn thi vào 10 môn Ngữ Văn

Sách được xem là một công cụ hữu ích giúp hỗ trợ cho các bạn học sinh trong quá trình tự học hay tự ôn luyện tại nhà. Để điểm số môn Ngữ Văn có thể cải thiện hiệu quả hơn, HOCMAI muốn giới thiệu đến các bạn cuốn sách “Giải mã đề thi vào 10 môn Ngữ Văn” do Trần Thị Hồng Duyên chủ biên. Nội dung cuốn sách được chia thành 3 phần như sau:

Phần 1: Tóm tắt kiến thức thông qua hệ thống sơ đồ tư duy, bảng biểu
Phần 2: Đề thi tham khảo qua các năm. Bao gồm đề thi vào 10 môn Văn của Sở GD&ĐT Hà Nội những năm gần đây và 20 đề tham khảo khác
Phần 3: Tự luyện. Bao gồm hơn 20 đề văn có lời giải chi tiết

Có thể thấy, đây là một trong những cuốn sách ôn thi hiệu quả được thiết kế dành riêng cho đối tượng học sinh đang ôn thi vào 10 môn Ngữ Văn nên rất thích hợp để sử dụng làm tài liệu trong quá trình học ôn thi vào lớp 10.

Bên cạnh đó, các em học sinh có thể tham khảo thêm các cuốn sách ôn thi ngữ văn khác tại: Sách ôn thi vào 10 môn Ngữ Văn

Trên đây là toàn bộ nội dung thông tin về ôn thi vào 10 môn Ngữ Văn 2022 dành cho các bạn học sinh đang đứng trước kỳ thi tuyển sinh quan trọng này. Mong rằng với những gì HOCMAI chia sẻ, có thể giúp các bạn học sinh ôn tập tốt hơn, chuẩn bị tâm thế sẵn sàng cho kỳ thi sắp tới. Chúc các bạn thành công!